قالی ایرانی یا فرش ایرانی مشهورترین و مهمترین صنایع دستی ایران است که قدمت آن به دوره هخامنشی باز میگردد. فرش دستباف ایرانی از دیرباز زبانزد خاص و عام بوده و این روزها خرید و فروش آن در سطح جهانی انجام میشود. قالی نقش بسیار مهمی در فرهنگ و هنر ایران بازی میکند و نمونههای نفیس و اعلای آن از قالب یک زیرانداز درآمده و تبدیل به یک اثر هنری شدهاند که یا در موزهها به نمایش در میآیند، یا به صورت تابلو فرش، جلوهای تماشایی به خانهها و عمارتها میبخشند.
بیشتر قالیهای ایرانی معمولا از پشم تهیه میشوند؛ اما بهترین و گرانقیمتترین نوع فرشها، آنهایی هستند که جنسی از ابریشم دارند. فرش ایرانی در طرحها و رنگهای بسیار متنوعی بافته میشود که از مشهورترین آنها میتوان به طرح شاه عباسی، طرح اسلیمی، طرح بته جقه، طرح درختی، طرح ایلی و عشایری و طرح هندسی اشاره کرد.
معروفترین شهرهایی که بهترین قالی ایرانی در آن بافته میشود
تقریبا در سرتاسر ایران نوعی از قالی یا فرش بافته میشود اما قالیهایی که در شهرهای کاشان و اصفهان (اصفهان)، قم، تبریز و هریس (آذربایجان شرقی)، فارس (ایلات بختیاری)، کرمان، مشهد (خراسان)، ترکمن، همدان وکردستان بافته میشوند، شهرت جهانی دارند.
مشهورترین قالیهای ایران
در ادامه با تعدادی از مشهورترین قالیهایی ایران که در تمام جهان شناخته شده هستند، آشنا میشویم.
قالی پازیریک
پازیریک مشهورترین فرش ایران است و به عنوان قدیمیترین قالی جهان نیز شناخته میشود. قالی که گفته میشود قدمت آن به دوره هخامنشی باز میگردد و نقشونگارهایی شبیه به آنچه در تخت جمشید وجود دارد، در آن دیده میشود.
قالی اردبیل
قالی مشهور بعدی ایرانی در موزه ویکتوریا و آلبرت لندن نگهداری میشود و به خاطر اینکه قبلا در مقبره شیخ صفیالدین اردبیلی فرش بوده است، به نام قالی اردبیل شناخته میشود. این قالی یکی از نفیسترین و زیباترین فرشهای جهان است و حتی تار و پود آن نیز از جنسی از ابریشم دارد.
فرش بهارستان
فرش بهارستان که با نامهای بهارخسرو، بهارکسری و مهستان هم شهرت دارد، یکی از مشهورترین آثار هنری ایران است. فرشی که در ایوان کسری قرار داشت و ۱۴۰ متر طول و ۲۷ متر پهنا داشت. فرشی بافته شده از ابریشم، طلا، نقره و جواهراتی مانند زمرد و مروارید که طرحی از یکی از باغهای بهشت را نشان میداد. این فرش در حمله اعراب به ایران به مدینه منتقل و در آنجا تکه تکه شد.
قالی شکارگاه که در موزه هنر و صنعت اتریش به نمایش درآمده و قالی چلسی که آن هم در موزه ویکتوریا و آلبرت لندن قرار دارد، از دیگر قالیهای مشهور ایران در سطح جهانی هستند.