صنایع دستی ایران

ارگ سلطانیه در آن زمان به عنوان محل زندگی حاکمان و پادشاهان مغول مورد استفاده قرار می گرفت و دارای مساحتی حدود 18 هکتار بود. این ارگ بزرگ ترین حصار سنگی محسوب می شود که در دوره ایلخانی ایجاد شده است که متاسفانه بخش قابل توجهی از بناهای ساخته شده در آن از بین رفته اند و فقط گنبد با شکوه سلطانیه از آن ها به جای مانده است که بسیار ارزشمند است.

نقشه و معرفی بخش های مختلف

ارگ سلطانیه یا دژ شاهی با ابعاد 450*450 در میان شهر سلطانیه واقع شده است. این بنا دارای دو بخش خندق و حصار است که فاصله بین آن ها در جبهه جنوبی 17 مترو پهنای آن حدود 30-40 متر بوده است. حصار و ارگ زیبا سلطنتی در همین محدوده ساخته شده است. این بنای زیبا با 16 برج و یک دروازه دارای نمایی از سنگ سبز تراشیده شده، که بسیار جذاب و منحصر به فرد است.

ارتفاع این حصار بر اساس بررسی های انجام شده 4 متر در زیر خاک و منازل مسکونی است و این دیوار بزرگ دارای یک پیش آمدگی به عنوان ازاره تزئینی است. در اطراف این حصار 4 برج ساخته شده که قطر هر کدام از آن ها 17.55 متر است. بررسی های انجام شده توسط مورخان و باستان شناسان حاکی از آن است که برج شمال غربی 40 فوت ارتفاع و12 فوت عرض دارد. در داخل ارگ سلطانیه عناصر ارزشمندی از معماری و شهرسازی دوران مغول قرار داشته و به دلیل اهمیت ویژه اش رشیدی در کتاب جامع التواریخ خود از آن یاد می کند و می گوید «در اندرون قلعه هر کس از امرا موضعی امارت کرده بودند».

از شاخص ترین و معروف ترین عناصر شهری موجود در این ارگ می توان به مجموعه ابواب البر اشاره نمود که متشکل از مدرسه، دارالشفا، دارالسیاده، دارالضیافه، بیت القانون، خانقاه، دارالکتب، دیوان خانه کریاس، آرامگاه سلطنتی با موقوفات فراوان و مسجد جامع بوده است. این مجموعه بزرگ از مدیریت خاصی برخوردار بود و خواجه رشید الدین به عنوان نایب التولیه مدیریت آن را بر عهده داشت. مجموعه ابواب البر به منظور استفاده شاهان و خاندان سلطنتی زیر نظر خواجه رشید الدین فضل الله همدانی وزیر محبوب ایلخانی احداث شده بود.

همانطور که اشاره شد بخش قابل توجهی از این دژ شاهی به مرور زمان ازبین رفته است که سازمان میراث فرهنگی در حال باز سازی و مرمت برج ها وباروهای ضلع های مختلف ارگ سلطانیه است. با توجه به اینکه این بنای تاریخی با استفاده از مصالحی مانند سنگ و ماسه و ملات آهک ساخته شده، در مرمت آن نیز تا کنون بالغ بر هزاران تن سنگ تراش خورده استفاده شده است تا معماری و شکل اصلی آن حفظ گردد. ارگ سلطانیه بسیار زیبا و منحصر به فرد است و بازدید از آن می تواند خیلی لذت بخش و جالب باشد، از این رو به شما پیشنهاد می کنیم که اگر بلیط اتوبوس را رزرو کرده اید و قصد سفر به این منطقه را دارید حتما از این دژ بازدید نمایید.